نکات مهم تعویض روغن: چه زمانی و چه نوع روغنی مناسب خودرو شماست؟

رعایت نکات مهم تعویض روغن، سرمایه‌گذاری برای سلامت خودروی شماست. روغن موتور نقش‌های حیاتی مختلفی را در عملکرد موتور ایفا می‌کند که از جمله آنها می‌توان به روانکاری قطعات متحرک موتور، کاهش اصطکاک، خنک کردن موتور و تمیز نگه داشتن داخل موتور اشاره کرد.

دسته‌بندی انواع روغن

دسته‌بندی روغن براساس چند معیار صورت می‌گیرد که عبارتند از:

پایه روغن

1. روغن های معدنی (Mineral Oil): این نوع روغن از پالایش نفت خام به دست می آید و ارزان ترین نوع روغن موتور است. روغن های معدنی برای رانندگی در شرایط معمولی مناسب هستند، اما در دماهای پایین عملکرد خوبی ندارند و باید زودتر تعویض شوند.
2. روغن های نیمه سنتتیک (Semi-Synthetic Oil): این نوع روغن ترکیبی از روغن های معدنی و روغن های مصنوعی است. روغن های نیمه سنتتیک از روغن های معدنی عملکرد بهتری دارند و در دماهای پایین تر نیز روانکاری مناسبی ارائه می دهند.
3. روغن های تمام سنتتیک (Fully Synthetic Oil): این نوع روغن از مواد شیمیایی مصنوعی به دست می آید و بهترین عملکرد را در بین انواع روغن های موتور دارد. روغن های تمام سنتتیک در دماهای بسیار بالا و پایین روانکاری مناسبی ارائه می دهند و طول عمر بیشتری دارند.

غلظت یا ویسکوزیته

ویسکوزیته روغن موتور با دو عدد نشان داده می شود که مثلاً 10W-40 است. عدد اول نشان دهنده عملکرد روغن در هوای سرد و عدد دوم نشان دهنده عملکرد آن در هوای گرم است.

• روغن های زمستانی (Winter Oil): این نوع روغن ویسکوزیته پایینی دارند و در هوای سرد به خوبی روانکاری می کنند. روغن های زمستانی معمولاً با حرف “W” در ابتدای نام آنها مشخص می شوند، مانند 10W.
• روغن های تابستانی (Summer Oil): این نوع روغن ویسکوزیته بالایی دارند و در هوای گرم عملکرد خوبی دارند. روغن های تابستانی معمولاً با عدد در ابتدای نام آنها مشخص می شوند، مانند 40.
• روغن های چند درجه ای (Multi-Grade Oil): این نوع روغن ها می توانند در هر دو هوای سرد و گرم عملکرد مناسبی داشته باشند. روغن های چند درجه ای معمولاً با ترکیبی از حروف و اعداد نشان داده می شوند، مانند 10W-40.

زمان مناسب برای تعویض روغن

هر خودرویی با توجه به نوع موتور و طراحی آن، برنامه زمانی خاص خود را برای تعویض روغن دارد. جدی گرفتن نکات تعویض روغن می‌تواند سلامت خودروی شما را تظمین کند. همچنین روغن‌های مختلف موتور، طول عمر متفاوتی دارند. شرکت‌های خودروساز در دفترچه راهنمای خودرو، برنامه زمانی پیشنهادی برای تعویض روغن ارائه می‌کنند که باید به آن توجه شود. البته اگر در شرایط پرگرد و غبار، ترافیک سنگین یا مسیرهای صعب العبور رانندگی می‌کنید، روغن موتور زودتر فرسوده می‌شود و باید در فواصل کوتاه‌تر تعویض شود.

با این حال، به طور کلی می‌توان گفت که زمان مناسب برای تعویض روغن موتور در بیشتر خودروها به سه دسته کلی تقسیم می‌شود:

1. هر 5000 تا 10000 کیلومتر: این فاصله زمانی برای رانندگی در شرایط معمولی و استفاده از روغن‌های مineral یا نیمه سینتتیک توصیه می‌شود.
2. هر 10000 تا 15000 کیلومتر: این فاصله زمانی برای رانندگی در شرایط معمولی و استفاده از روغن‌های تمام سینتتیک توصیه می‌شود.
3. هر 3 تا 6 ماه: صرف نظر از میزان پیمایش، اگر به طور معمول در فواصل کوتاه رانندگی می‌کنید یا از خودرو کم استفاده می‌کنید، باید هر 3 تا 6 ماه یکبار روغن موتور را تعویض کنید.

علائمی که نشان می‌دهند روغن موتور نیاز به تعویض دارد

• کاهش سطح روغن: اگر سطح روغن موتور پایین‌تر از حد معمول باشد، باید آن را تعویض کنید.
• رنگ روغن: اگر روغن موتور به رنگ قهوه‌ای تیره یا سیاه درآمده باشد، نشانه فرسوده شدن آن است و باید تعویض شود.
• دود خروجی از اگزوز: اگر از اگزوز خودرو دود آبی یا سفید خارج می‌شود، ممکن است نشانه نشت روغن یا مشکل در موتور باشد و باید توسط یک مکانیک بررسی شود.
• عملکرد نامناسب موتور: اگر موتور خودرو با مشکلاتی مانند صدای اضافی، کاهش قدرت و شتاب یا افزایش مصرف سوخت مواجه است، ممکن است یکی از دلایل آن نیاز به توجه به نکات مهم تعویض روغن باشد.

بهترین تولید کننده‌های روغن در ایران

ایرانول (Iranol) قدیمی‌ترین و بزرگترین تولید کننده روغن موتور در ایران است. این شرکت طیف گسترده‌ای از روغن‌های موتور را برای انواع خودروها و در شرایط آب و هوایی مختلف تولید می‌کند. ایرانول از نظر قیمتی بسیار مناسب است و کیفیت مطلوبی را ارائه می‌دهد.

پارس دومین تولید کننده بزرگ روغن موتور در ایران است. این شرکت نیز طیف گسترده‌ای از روغن‌های موتور را برای انواع خودروها تولید می‌کند. پارس از نظر کیفیت با ایرانول در یک سطح قرار دارد و قیمت آن کمی بالاتر از ایرانول است.

بهران (Behran) یکی دیگر از برندهای معتبر تولید کننده روغن موتور در ایران است، اما نسبت به ایرانول و پارس که قبلا بررسی کردیم، شهرت و سابقه کمی کمتری دارد. با این حال، بهران نیز طیف متنوعی از روغن موتورها را برای انواع خودروها و شرایط آب و هوایی مختلف تولید می‌کند.

نتیجه‌گیری

نکات مهم تعویض روغن یک کار نسبتاً ساده و کم‌هزینه است که می‌تواند مزایای زیادی برای خودرو شما داشته باشد. با تعویض روغن موتور به موقع، می‌توانید از سلامت و عملکرد مطلوب موتور خود اطمینان حاصل کنید و از هزینه‌های تعمیرات در آینده جلوگیری کنید.