بررسی همه جانبه طرح ترافیک در ایران

طرح ترافیک به منظور کاهش آلودگی هوا و کاهش ترافیک طراحی گردید هر چند که این طرح باعث چالش برای برخی از شهروندها می‌شود.

برخی کارشناسان معتقد هستند که این طرح موفقیت آمیز نبوده اما برخی نیز از حامیان این طرح و اجرای آن هستند.

در ادامه تاریخچه طرح ترافیک، مناطق اجرای این طرح و جریمه در شهرهای تهران، اصفهان، کرج، مشهد، شیراز و تبریز خواهیم پرداخت.

یک روش مدیریت شهری است که با هدف کاهش ترافیک، آلودگی هوا و بهبود کیفیت زندگی شهروندان در مناطق پرتردد شهری اجرا می‌شود.

در این طرح، تردد خودروهای شخصی در ساعات و مناطق مشخصی محدود و از رانندگان برای ورود به این مناطق عوارض دریافت می‌گردد..

تاریخچه

آیا می‌دانستید طرح ترافیک تهران ریشه در تاریخی بسیار دورتر از آنچه تصور می‌کنیم دارد؟ حدود ۱۵۰ سال پیش، در زمان ناصرالدین شاه قاجار، اولین محدودیت‌های ترافیکی در تهران اعمال شد.

آن زمان، برای حفظ زیبایی میدان ارگ، عبور و مرور حیوانات بارکش را در این محدوده ممنوع کردند. این اتفاق را می‌توان آغازگر طرح‌های مدیریت ترافیک در پایتخت دانست.

علت اصلی اجرای این طرح، محافظت از زیبایی و نظم میدان تازه احداث شده‌ی توپخانه بود. با سنگ‌فرش کردن اطراف حوضچه و ایجاد مسیر کالسکه‌رو، این میدان به یک نماد شهری تبدیل شد.

اما عبور و مرور حیوانات بارکش به این فضا آسیب می‌رساند. به همین دلیل، تصمیم گرفته شد تا با ایجاد حصار، از ورود آن‌ها به میدان جلوگیری به عمل آید. این اقدام را می‌توان اولین گام در جهت مدیریت ترافیک شهری تهران دانست.

قبل از انقلاب اسلامی، ترافیک در مرکز شهر تهران، مخصوصاً صبح‌ها و بعد از ظهرها، بسیار سنگین بود. رفت‌وآمد زیاد خودروها باعث شد که تردد در خیابان‌های اصلی شهر سخت شود و آلودگی هوا هم به یک مشکل جدی تبدیل گردد.

حتی نشریات آن زمان هم به این موضوع پرداختند و از شلوغی و آلودگی هوا در تهران گلایه کردند.

به دلیل افزایش شدید حجم رفت و آمد و در نتیجه آلودگی هوای تهران، از سال ۱۳۵۸ طرح ترافیک به عنوان یک راهکار موقت برای کاهش بار ترافیکی اجرا شد. هدف اصلی از اجرای این طرح، بهبود کیفیت هوا و کاهش تردد در مرکز شهر بود.

طرح ترافیک تهران از کجا شروع شد و چه تغییراتی کرد؟

از سال ۱۳۵۸ طرح ترافیک تهران به دلیل افزایش جمعیت و آلودگی هوا در مرکز شهر اجرا شد. هدف اصلی کاهش تردد و بهبود کیفیت هوا بود. در ابتدا، فقط خودروهای شخصی در ساعات خاصی از روز اجازه ورود به محدوده مرکزی شهر را نداشتند.

با گذشت زمان، این طرح تغییرات زیادی کرد. محدوده طرح گسترش پیدا کرد، ساعات محدودیت تغییر کرد و انواع مجوزهای مختلف برای ورود به محدوده صادر شد. همچنین، جریمه‌هایی برای تخلف تعریف شد و روش‌های کنترل ترافیک نیز بهبود یافت.

طرح زوج و فرد

از آذرماه ۱۳۸۴ طرح زوج و فرد در تهران اجرا شد، در واقع یک لایه اضافی بر طرح ترافیک بود. علت اصلی اجرای این طرح، افزایش آلودگی هوا در پایتخت بود.

در این برنامه، محدوده‌ای بزرگ‌تر از طرح ترافیک اصلی، به عنوان طرح زوج و فرد تعریف و ورود خودروها به این محدوده براساس زوج یا فرد بودن رقم آخر پلاک خودرو محدود گردید.

به عبارت دیگر، هر روز نیمی از خودروها اجازه ورود به این محدوده را داشتند. این طرح به مدت چند سال اجرا شد و تغییراتی در ساعت اجرای آن ایجاد شد.

طرح کاهش آلودگی

دهه اخیر شاهد تغییرات چشمگیری در سیستم حمل و نقل تهران بوده است. از سال ۱۳۹۲ با فعال شدن کامل دوربین‌های نظارتی در طرح‌های ترافیک و زوج و فرد، نظارت بر اجرای این طرح‌ها تقویت شد.

با این حال، برخی رانندگان با روش‌های غیرقانونی مانند پوشاندن پلاک خودرو سعی در دور زدن قوانین دارند.

با گذشت زمان و تکمیل سیستم نظارتی، برچسب‌های طرح ترافیک حذف و اتکا بر سیستم‌های هوشمند افزایش یافت.

در نهایت، در سال گذشته طرح زوج و فرد به دلیل عدم کارایی کافی در کنترل آلودگی هوا با افزایش تعداد خودروها، حذف و طرح جدیدی تحت عنوان “کنترل و کاهش آلودگی هوا” جایگزین آن شد.

این طرح جدید، محدودیت تردد براساس زوج و فرد بودن پلاک حذف و به جای آن، به هر خودروی پلاک تهران ۲۰ روز تردد رایگان در هر فصل داده می‌شود.

البته که برای خودروهایی با پلاک غیر از تهران این سهمیه، 15 روز در هر فصل تعیین گشت.

در شهر تهران محدوده طرح ترافیک به شرح ذیل می‌باشد: بخش شمالی، خیابان‌های مطهری و فاطمی به عنوان مرز تعیین شده‌اند. خیابان شوش در بخش جنوبی محدوده طرح را مشخص می‌نماید.

از سمت شرق، خیابان‌های ترکمنستان، ملک، شریعتی، خواجه نصیرالدین طوسی، سپاه (پل چوبی)، مازندران و ۱۷ شهریور و از سمت غرب، خیابان‌های کارگر شمالی و کارگر جنوبی به عنوان مرزهای طرح اصلی هستند.

نقشه طرح ترافیک تهران

جهت آشنایی دقیق‌تر با محدوده طرح ترافیک شهر تهران، توصیه می‌شود به نقشه مصور زیر مراجعه فرمایید. این نقشه با جزئیات کامل، محدوده جغرافیایی این محدودیت را نمایش می‌دهد.

با مطالعه دقیق این نقشه، شهروندان گرامی می‌توانند از تردد غیرمجاز در محدوده طرح پرهیز نموده و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری نمایند. همچنین، این نقشه می‌تواند به رانندگان در برنامه‌ریزی بهتر مسیر کمک شایانی نماید.

طرح ترافیک در شهر تهران در سال ۱۴۰۳، مطابق مصوبات شورای ترافیک، با اعمال محدودیت‌هایی برای تردد خودروهای شخصی در ساعات مشخص اجرا می‌شود.

این طرح در روزهای شنبه تا چهارشنبه هر هفته از ساعت ۶:۳۰ صبح لغایت ۱۸:۰۰ بعدازظهر اعمال خواهد شد. شایان ذکر است که در روزهای پنجشنبه و همچنین کلیه تعطیلات رسمی، محدودیت تردد خودروهای شخصی در محدوده مذکور لغو می‌گردد.

این تصمیم با هدف کاهش آلودگی هوا و تسهیل در تردد وسایل نقلیه عمومی انجام گرفت.

طرح ترافیک روز پنجشنبه

مطابق مصوبه شورای اسلامی شهر تهران، طرح محدوده ترافیک (طرح اصلی) در روزهای پنجشنبه هفته اجرا نخواهد شد.

با این حال، به منظور کاهش آلودگی هوا و بهبود کیفیت هوای شهر، طرح کاهش آلودگی هوا (طرح زوج و فرد قدیم) در روز پنجشنبه از ساعت ۶:۳۰ صبح لغایت ۱۳:۰۰ بعدازظهر برقرار خواهد بود.

لذا از تمامی شهروندان محترم درخواست می‌شود ضمن رعایت قوانین و مقررات ترافیکی، نسبت به کاهش ترددهای غیرضروری در ساعات اوج ترافیک همکاری لازم را داشته باشند.

طرح ترافیک روز تعطیل

مطابق مقررات مصوب، تردد کلیه خودروهای شخصی در محدوده طرح ترافیک تهران در تمامی تعطیلات رسمی و همچنین روزهای جمعه هفته آزاد می‌باشد.

شایان ذکر است که پلیس راهور تهران بزرگ به منظور حفظ نظم و ایمنی ترافیک، به صورت مستمر نسبت به اعمال محدودیت‌های ترافیکی در مناطق مختلف شهر اقدام می‌نماید.

برای کلیه خودروهایی که بدون اخذ مجوز لازم و خرید طرح ترافیک، وارد محدوده شوند، جریمه‌ای درج می‌شود.

میزان این جریمه بر اساس عوامل متعددی از جمله ساعت تردد، نوع معاینه فنی خودرو و محل سکونت مالک خودرو تعیین می‌گردد.

نرخ دقیق جریمه و سایر اطلاعات مرتبط در اطلاعیه‌های رسمی توسط سازمان‌های ذی‌ربط اعلام خواهد شد.

مبلغ جریمه

حداکثر میزان جریمه برای ورود غیرمجاز خودرو به محدوده طرح ترافیک در سال ۱۴۰۳، مبلغ ۱۶۸,۷۵۰ تومان معین شد.

این مبلغ، بر اساس بالاترین ضرایب در جداول نرخ جریمه، برای خودروهایی که بدون اخذ مجوز لازم و در ساعات پیک رفت و آمد وارد محدوده شوند، اعمال می‌شود.

عوارض طرح ترافیک تهران

مبلغ پایه عوارض در سال ۱۴۰۳، به میزان هفتاد و پنج هزار تومان تعیین گردیده است. با این حال، لازم به ذکر است که نرخ نهایی عوارض، متأثر از عوامل متعددی از جمله نوع معاینه فنی خودرو و ساعت تردد در محدوده طرح می‌باشد.

جهت اطلاع دقیق از نرخ‌های مختلف عوارض در سال ۱۴۰۳، به جداول در ادامه متن مراجعه فرمایید. در این جداول، نرخ‌های عوارض برای تمامی حالات ممکن، به تفکیک ساعات و انواع معاینه فنی، به صورت شفاف ارائه می‌شود.

همان‌طور که مستحضرید، ورود خودروها به محدوده طرح ترافیک تهران منوط به اخذ مجوز و پرداخت عوارض تعیین‌شده می‌باشد. متأسفانه برخی از رانندگان محترم بدون توجه به این مقررات، اقدام به تردد غیرمجاز در این محدوده می‌نمایند.

بر اساس مصوبات اخیر، حداکثر میزان جریمه طرح ترافیک در سال ۱۴۰۳، مبلغ یکصد و شصت و هشت هزار و هفتصد و پنجاه تومان (۱۶۸,۷۵۰ تومان) تعیین گردیده است. این مبلغ در صورت تردد در ساعات پیک و عدم رعایت سایر مقررات، به خودرو اعمال خواهد شد.

شایان ذکر است که نرخ پایه عوارض در سال ۱۴۰۳، مبلغ هفتاد و پنج هزار تومان (۷۵,۰۰۰ تومان) می‌باشد. بدیهی است که مبلغ نهایی عوارض، بسته به نوع خودرو، ساعت تردد و سایر عوامل متغیر، متفاوت باشد.

محاسبه دقیق جریمه طرح ترافیک امری چندوجهی است که عوامل متعددی از جمله ساعت تردد، وضعیت فنی خودرو و محل سکونت مالک خودرو را در بر می‌گیرد.

ساعت تردد

بر اساس مقررات طرح ترافیک، ساعات تردد در محدوده طرح به سه دسته تقسیم‌بندی و میزان جریمه هر خودرو متناسب با بازه زمانی تردد تعیین می‌گردد.

1. ساعات غیر اوج: بازه زمانی ۱۰ صبح لغایت ۱۶ عصر به عنوان ساعات غیر اوج در نظر گرفته می‌شود. خودروهایی که در این بازه زمانی در محدوده طرح تردد نمایند، مشمول پرداخت جریمه ساعات غیر اوج خواهند بود.
2. ساعات یک سر اوج: بازه‌های زمانی ۶:۳۰ صبح لغایت ۱۰ صبح و ۱۶ عصر لغایت ۱۸ عصر به عنوان ساعات یک سر اوج تعریف شده‌اند. در صورتی که خودرو در یکی از این دو بازه زمانی وارد محدوده طرح شود، جریمه ساعات یک سر اوج برای آن اعمال خواهد شد.
3. ساعات دو سر اوج: خودروهایی که در هر دو بازه زمانی ساعات یک سر اوج (۶:۳۰ صبح لغایت ۱۰ صبح و ۱۶ عصر لغایت ۱۸ عصر) در محدوده طرح تردد نمایند، مشمول پرداخت جریمه ساعات دو سر اوج خواهند بود.

تاثیر نوع معاینه فنی بر میزان عوارض

میزان عوارض تردد در محدوده، به عوامل متعددی از جمله نوع معاینه فنی خودرو وابسته است. بر اساس مصوبات شورای شهر، دارندگان خودروهای با پلاک تهران می‌توانند با اخذ گواهی معاینه فنی برتر، از تخفیف سی درصدی در پرداخت عوارض طرح ترافیک بهره‌مند شوند.

لازم به ذکر است که خودروهای با پلاک شهرستان‌ها به طور معمول دارای معاینه فنی عادی می‌باشند و رانندگان این دسته از خودروها، موظف به پرداخت عوارض کامل می‌باشند.

محل سکونت

بر اساس مصوبات شورای اسلامی شهر تهران، ساکنین محدوده طرح ترافیک از تخفیف ۵۰ درصدی در پرداخت عوارض برخوردار خواهند بود. این تخفیف با اعمال ضریب ۰.۵ بر روی مبلغ پایه عوارض محاسبه می‌شود.

شرایط بهره‌مندی از تخفیف

• ثبت مشخصات در سامانه شهرداری تهران: ساکنین محترم می‌بایست نسبت به ثبت مشخصات خود و محل سکونت در سامانه شهرداری اقدام نمایند.
• ارائه مدارک: پس از ثبت نام در سامانه، جهت تایید نهایی و بهره‌مندی از تخفیف، لازم است مدارک معتبر شامل سند مالکیت یا قرارداد اجاره به همراه فیش پرداخت عوارض نوسازی به دفاتر خدمات الکترونیک شهرداری ارائه گردد.
• تجدید ثبت‌نام سالانه برای مستاجران: مستاجرانی که تاریخ پایان قرارداد اجاره در قرارداد آن‌ها ذکر شده باشد، می‌بایست هر ساله نسبت به تمدید ثبت‌نام خود اقدام نمایند.

در شهر کرج با هدف کاهش شلوغی و بهبود وضعیت هوای شهر طرح ترافیک اجرا می‌شود. این طرح با تعیین محدوده‌های مشخص و تعیین ساعات اجرایی، ورود خودروها به برخی از مناطق شهر را محدود می‌کند.

محدوده طرح ترافیک در شهر کرج به طور مداوم در حال تغییر و به‌روزرسانی است. معمولاً مناطق پرتردد و مرکزی شهر مانند خیابان‌های اصلی، چهارراه‌ها و مراکز تجاری در این محدوده قرار می‌گیرند.

مناطق شامل این محدودیت‌های ترافیکی در نقشه زیر قابل مشاهده است. طرح ترافیک در کرج بر اساس زوج یا فرد بودن پلاک انجام می‌شود.

به عنوان یکی از اقدامات مهم برای کاهش آلودگی هوا در کلان‌شهر مشهد طرح ترافیک اجرا می‌شود. این طرح با محدود کردن تردد خودروهای شخصی در برخی مناطق و ساعات مشخص، به بهبود کیفیت هوا و روان‌سازی رفت و آمدها کمک شایانی می‌کند.

محدوده طرح در مشهد عمدتاً شامل مناطق مرکزی شهر، خیابان‌های اصلی و فرعی منتهی به حرم مطهر رضوی و مراکز تجاری پر رفت و آمد است.

این محدوده به شرح زیر است:

• شمال : تقاطع شهید هاشمی نژاد و بلوار شهید کامیاب، الی بلوار وحدت
• شرق : بلوار وحدت و بلوار هفده شهریور، الی تقاطع بلوار هفده شهریور و بلوار فدائیان اسلام
• جنوب : بولوار فدائیان اسلام و بلوار ملک الشعرای بهار، الی تقاطع بهار و بلوار امام خمینی
• غرب : بلوار امام خمینی و بلوار شهید هاشمی نژاد، الی تقاطع شهید هاشمی نژاد و بلوار شهید کامیاب

بر این اساس تردد در تمامی خیابان‌های منتهی به حرم مطهر رضوی از جمله چهارراه لشگر، خیابان امام خمینی (ره)، چهارراه مدرس، میدان شهدا، خیابان شهید هاشمی نژاد، میدان راه‌آهن، بولوار شهید کامیاب، میدان شهید گمنام، بولوار وحدت، میدان شهدای گوهرشاد، میدان ۱۷ شهریور، خیابان ۱۷ شهریور، چهارراه نخریسی، خیابان فداییان اسلام، میدان بسیج و خیابان بهار که در رینگ محدوده مرکزی شهر قرار دارند، مجاز است.

هدف اصلی از اجرای این برنامه در مشهد، کاهش آلودگی هوا ناشی از تردد خودروها، بهبود کیفیت زندگی شهروندان و کاهش شلوغی در مناطق مرکزی شهر است.

همچنین، این طرح به منظور تشویق شهروندان به استفاده از وسایل نقلیه عمومی و کاهش وابستگی به خودروهای شخصی اجرا می‌شود.

طرح ترافیک مشهد در روز تعطیل و پنجشنبه

تردد کلیه وسایل نقلیه موتوری در محدوده هسته مرکزی شهر، صرفاً در روزهای جمعه مجاز می‌باشد. لازم به ذکر است که در تمامی تعطیلات رسمی سال، محدودیت‌های تردد اعمال خواهد شد.

بدین ترتیب، کلیه شهروندان، مسافران و زائرین مکلف به رعایت مقررات محدودیت‌ها در روزهای تعطیل رسمی می‌باشند.

این طرح با تعیین محدوده‌های مشخص و ساعات اجرایی، ورود خودروهای شخصی به برخی از مناطق شهر را محدود می‌کند.

محدوده طرح ترافیک اصفهان شامل مناطق مرکزی شهر است که عمدتاً مناطق تجاری، اداری و مسکونی پر رفت و آمد را در بر می‌گیرد.

اجرای این محدودیت در شهر اصفهان به شرح ذیل تعیین گردیده است:

• شمال: مسجد سید و خیابان عبدالرزاق
• شرق: هاتف، خیابان نشاط و خیابان چهارباغ خواجو
• جنوب: کمال‌الدین اسماعیل و خیابان مطهری
• غرب: دکتر بهشتی و خیابان کاشانی

بدین ترتیب، تمامی معابر و خیابان‌های واقع در محدوده مذکور مشمول مقررات خواهند بود.

ساعت طرح ترافیک اصفهان

بر اساس آخرین اطلاعیه‌ها طرح ترافیک در شهر اصفهان از ساعت ۸ صبح لغایت ۱۳ بعدازظهر و مجدداً از ساعت ۱۶ بعدازظهر تا ۲۱ شب اجرا می‌شود.

لازم به ذکر است که در گذشته، ساعت پایان طرح تا ساعت ۲۰ شب بود؛ لیکن بنا بر تصمیمات اخیر، ساعت پایان طرح تا ساعت ۲۱ شب است.

در شرایطی که آلودگی هوا در شهر اصفهان به شدت افزایش یابد، ممکن است طرح زوج و فرد به صورت کامل لغو شود و محدودیت تردد خودروها از درب منزل اعمال گردد. بدین معنی که در این شرایط، کلیه خودروها صرف نظر از شماره پلاک، مجاز به تردد در محدوده طرح نخواهند بود.

طرح ترافیک اصفهان روز پنجشنبه

در شهر اصفهان طرح ترافیک به صورت معمول در تمامی روزهای هفته به جز جمعه‌ها اجرا می‌شود. بدین معنی که در روزهای پنج‌شنبه نیز طرح ترافیک برقرار است و محدودیت‌های تردد اعمال خواهد شد، مگر آنکه در اطلاعیه‌های رسمی، روز پنج‌شنبه به عنوان تعطیل اعلام گردد یا شرایط خاص دیگری برای آن روز در نظر گرفته شود.

لازم به ذکر است که تردد خودروها در محدوده بر اساس طرح زوج و فرد انجام می‌شود. خودروهایی که رقم انتهایی پلاک آن‌ها زوج است، مجاز به تردد در روزهای شنبه، دوشنبه و چهارشنبه بوده و خودروهایی که رقم انتهایی پلاک آن‌ها فرد است، در روزهای یکشنبه، سه‌شنبه و پنج‌شنبه می‌توانند در محدوده طرح تردد نمایند.

در شهر شیراز با هدف مدیریت ترافیک و کاهش آلودگی هوا، در محدوده مرکزی شهر که شامل اماکن دیدنی، مراکز تجاری و پرتردد‌ترین معابر می‌باشد، طرح ترافیک اجرا می‌شود.

• محدوده طرح: مناطق مرکزی و پرتردد شهر شیراز را شامل می‌شود.
• زوج و فرد: طرح ترافیک شیراز به صورت زوج و فرد اجرا می‌شود. به این ترتیب که سه رقم انتهایی پلاک خودرو ملاک تشخیص ورود به محدوده طرح می‌باشد.
• زمان اجرای طرح: ساعات اجرای طرح ترافیک در فصول مختلف سال متفاوت بوده و به شرح زیر می‌باشد:
• زمستان: 7 صبح لغایت 15 بعدازظهر
• تابستان: 6:30 صبح لغایت 15 بعدازظهر

محدوده طرح شهر شیراز

اطلاع از جزئیات نقشه طرح ترافیک شیراز به تردد بهتر ساکنان و مسافران این شهر یاری می‌رساند. در این بخش، خیابان‌های حاشیه طرح بررسی می‌شود که در هنگام تردد روزانه در شهر مورد استفاده قرار بگیرد:

• شمال محدوده: خیابان‌های کنارگذر ساحلی، کنارگذر امدادگر و خیابان پیشرو 
• شرق محدوده: بلوار سلمان فارسی میدان ولیعصر و بلوار زینبیه
• جنوب محدوده: خیابان مشیر، بلوار سیبویه، خیابان انقلاب و بلوار استقلال
• غرب محدوده: ملاصدرا، بلوار بعثت، بلوار شهید بهشتی، میدان نمازی و پل نمازی

بر اساس مقررات طرح ترافیک مصوب در شهر تبریز، تردد کلیه خودروهای شخصی در محدوده معین، منوط به رعایت شرایط زوج و فرد بودن رقم انتهایی پلاک خودرو است.

این طرح با هدف کاهش ترافیک و آلودگی هوا در مناطق پرتردد شهر اجرا و رانندگان موظف به رعایت دقیق مقررات آن می‌باشند.

با توجه به این مورد، خودروهایی که رقم آخر پلاک آن‌ها زوج است (صفر، دو، چهار، شش، هشت)، مجاز به تردد در محدوده طرح ترافیک در روزهای زوج هفته (شنبه، دوشنبه و چهارشنبه) خواهند بود.

همچنین، خودروهایی که رقم آخر پلاک آن‌ها فرد است (یک، سه، پنج، هفت، نه)، تنها در روزهای فرد هفته (یکشنبه، سه‌شنبه و پنجشنبه) مجاز به تردد در این محدوده می‌باشند. لازم به ذکر است که روز جمعه، کلیه خودروها مجاز به تردد در محدوده خواهند بود.

محدوده طرح در شهر تبریز

بر اساس طرح ترافیک مصوب در شهر تبریز، محدوده اجرای این طرح به شرح زیر است:

• جنوبی: چایکنار و پل قاری آغاز و تا سه راهی خاقانی ادامه می‌یابد.
• شرقی: سه راهی خاقانی به سمت میدان ساعت و سپس به سمت مصلی امتداد می‌یابد.
• شمالی: مصلی به سمت شریعتی و چهارراه شریعتی حرکت کرده و از آنجا به سمت باغ گلستان و نهایتاً فلسطین ادامه می‌یابد.
• تکمیل محدوده: فلسطین مجدداً به سمت شمال و چایکنار باز می‌گردد تا محدوده طرح به صورت کامل بسته شود.

سوالات متداول

پیشنهاد مطالعه

• به علاقه مندان به ماشین‌های ژاپنی توصیه می‌شود اطلاعات تویوتا سنچوری را مطالعه نمایند.
• روش تشخیص خرابی کوئل به عنوان قلب تپنده سیستم جرقه زنی را مطالعه نمایید.
• اگر خودروی سمند دارید، حتما مطلب جامع لاستیک سمند را مطالعه نمایید.
• تکنولوژی روز در خودروهای بی ام و 2024.